Wiosna duszy: „Modlitwa u Ojców Kościoła jako droga do poznania Boga”
Dnia, 12 marca 2017 r. w II niedzielę Wielkiego Postu, gdy święta Cerkiew wspomina pamięć św. biskupa Grzegorza Palamasa, w Centrum Kultury Prawosławnej im. Świętych Cyryla i Metodego miało miejsce rozpoczęcie cyklu wykładów wielkopostnych „Wiosna duszy”.
Dzisiejszego dnia naszym gościem był powszechnie znany teolog prawosławny ks. dr Andrzej Kuźma. Wystąpił on z prelekcją zatytułowaną: „Modlitwa u Ojców Kościoła jako droga do poznania Boga”. Prelegent zapoznał audytorium z wbrew pozorom trudną tematyką dotyczącą formowania się prawosławnej teologii. Odpowiedział na pytanie w jaki sposób święci ojcowie dążyli do „poznania Boga” i w czym mianowicie to poznanie się zawierało. Począwszy od pierwszych ascetów życia duchowego, takich jak św. Antoni Wielki, św. Makary Egipski, abba Ewagriusz z Pontu, po przez ojców kapadockich i kończąc na św. Grzegorzu Palamasie i jego następcach, ukazany został rozwój teologii prawosławnej, dla którego odpowiedź na pytanie: „Czy można poznać Boga i jak to zrobić?” stała się niezmiernie ważna.
Ks. Andrzej Kuźma powołując się na nauczanie ojców kapadockich stwierdza, iż: „Aby się zbawić, należy się modlić… modlitwa zawiera w sobie jednak nie tylko nasze wezwania do Boga, ale również modlitwą jest nasze postępowanie, przestrzeganie przykazań Bożych, nasz post, nasza asceza, nasze wzrastanie w miłości do Boga i bliźniego – wszystko to składa się na naszą nieustanną modlitwę. Niezbędna jest wytrwałość w modlitwie. Prowadzi ona do złączenia z Bogiem, do Jego poznania, lecz nie mowa tu o poznaniu intelektualnym, a poznaniu duchowym. Kluczem do poznania Boga jest modlitwa. Nasze działanie (πρακτικη) prowadzą do kontemplacji Bożej obecności w stworzeniu (θεωρια) i mistycznej kontemplacji Boga (θεολογικη).” Zgodnie ze słowami św. Antoniego Egipskiego: „człowiek winien wypełniać wolę Boga, aby się Jemu podobać. Pożądanie, ambicja i niewiedza są chorobami duszy. Dopóki rozum nie osiągnie prostoty i czystości, nie może poznać Boga”. Makary Egipski stwierdza zaś, iż: „będziesz teologiem, gdy będziesz prawdziwie się modlił”.
Jednym z pytań słuchaczy było: „jak powinniśmy się modlić?”. Wspominany dzisiaj św. Grzegorz Palamas napomina nam co jest narzędziem i orężem w naszych modlitewnych zmaganiach na drodze do doskonalenia się – jest nim modlitwa Jezusowa. Modlitwa krótka i prosta – gdyż tylko to co proste jest doskonałe – jednakże zawierająca w sobie pełnię wiary prawosławnej – „Panie Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną grzesznym!”.
W III niedzielę Wielkiego Postu – 19 marca o godz. 12:00 – odbędzie się drugi wykład z cyklu „Wiosna duszy”, który poprowadzi Jego Ekscelencja bp Jerzy (Pańkowski). Tematem prelekcji jest: „Prawosławne pojmowanie pokajanija i sakramentu spowiedzi”.
Foto i tekst: Jarosław Bałło
